Aşağıdaki 1 aylık Bitcoin/ABD Doları grafiği iniş çıkışın şiddetini gösteriyor.
Ya 5 yıllık grafiğe bakarsak?..
Böyle hareket eden bir varlığa (asset) mali varlık denebilir ancak para denebilir mi? Bu tartışma kripto paraların doğduğundan beri süregelen bir tartışma… Bir an elinizdeki paranın bedelinin bir kaç ay içinde 3 misline çıkıp sonrada bir kaç ay içinde üçte birine indiğini düşünün. Şahsî bütçeniz ne olurdu? Dahası bu parayı kullanan bir ülke olsa mesela o ülkenin iktisadı ne hale gelirdi?
Bu sorunu çözmeye ise şu günlerde stabil coin denilen paralar soyundu. En başta da Facebook’un Libra’sı... Emel paranın ardında dolara ya da diğer varlıklara dayalı bir karşılık oluşturup paranın pahasının stabil (istikrarlı) oluşunu sağlamaktı.
Fakat elbette ki istikrarın bedeli tıpkı siyasette olduğu üzere çoklukla özgürlük kaybı oluyor. güvenlik mi istiyorsun o vakit özgürlüğünün bir kısmını bize ver. Kripto paralar ademi merkezî, (merkezsiz) dağınık yapılar olma iddiasında… O nedenle devletler ve tek bir otoriteden bağımsız olduklarını söylüyorlar… Stabil coin’lerin ardında da bir yönetici şirket ya da heyet var.
İşte bu durum tam bitti hatta demode oldu derken Bitcoin’in küllerinden yine doğuşunun sebeplerinden biri… Hiç bir stabil coin onun nispeten oturmuş, tanınmış ve bağımsız “marka”sının önüne şimdilik geçemiyor.
Ne var ki bugün yaşanan süratli düşüş istikrar sorunun da çözülemediğini gösteriyor. Bakın bugün neler oldu?
10 DAKİKADA ÇÖKÜŞ
Son haftada hafta yüzde 40’a yakın paha kazanarak Perşembe günü 13,852 dolara kadar tırmanan kripto para, Ocak 2018’den beri en yüksek düzeyini gördü.
Sonrasında ise Perşembe günü TSİ yaklaşık 08:30’da süratli bir halde düşüşe geçen Bitcoin, 10 dakika içerisinde kıymetinden 1,800 dolar kaybetti. Önde gelen kripto para süreç platformlarından Coinbase Inc. dakikalar sonra sistemin devre dışı kaldığı istikametinde açıklama yayınladı, yaklaşık bir saat sonra ise sorunun çözüldüğü belirtildi.
Sert hareketlerine Perşembe günkü süreçlerde de devam eden Bitcoin, yüzde 7,3 kayıp (11,300.06 dolar) ile yüzde 4,8 kar (13,345.17 dolar) ortasında dalgalandı.
BITCOIN BALONU PATLADI MI?
Bugünkü düşüşü yorumlayan iki görüş var. Birincisi bu kadar süratli bir yükselişten sonra biraz düşüşün olağan olduğunu savunuyor. Fundstrat Küresel Advisors teknik stratejisti Robert Sluymer bu fikirde ” Yüzde 20-30’luk bir geri çekilme normal” diyor.
Diğer görüştekiler 2018’deki büyük geri çekilme öncesi yaşanan çok yüksek volatilitenin bir benzerinin yaşandığına dikkat çekiyor. İma aşikâr: Balon bugün patlamış olabilir.
Şurası bir gerçek gittikçe uygun prim yapan araçların azaldığı, faiz oranlarının negatife bile döndüğü bir dinansal olrtamda biraz macera eşliğinde de olsa yüksek getiri arayan fonların en azından portföylerinin bir ölçüsü için Bitcoin güzelden düzgüne vazgeçilmez oluyor. Bu maceracı yatırımcıların haklı olup olmadığını ise ileride göreceğiz. Şu ana kadar Bitcoin kendisi için “artık bitti” diyenleri utandırdı lakin pek çok yatırımcının portföylerine vakit zaman dehşetli hasarlar verdiği de bir gerçek.
